Niektóre osoby autorskie We need YA postanawiają zrobić coś niełatwego, ale wartościowego dla piszących i czytających. Piszą o traumach, trudnościach jakie młode osoby bohaterskie muszą przepracowywać. Co może dać zmierzenie się z traumą fikcyjnych postaci? Naprawdę wiele. Przedstawiamy wspierające książki Young Adult wychodzące naprzeciw traumom.
Już od dawna wiadomo, że książki nie są jedynie przyjemną rozrywką czy prostym opisaniem wymyślonej historii. Choć czasem może wydawać się to mało oczywiste, opowieści, jakie odnajdujemy w książkach Young Adult pozwalają oswoić otaczający nas świat. Rzeczywistość nierzadko bywa dla nas trudna. Na co dzień mierzymy się z niepewnością, nietolerancją, głupotą i złem. Przeżywamy też traumy – każdy nosi swoje, czasem bardzo głęboko. Stykanie się z historiami, które mówią o tym, co znamy dobrze, wyraźnie nas wspiera. Wczuwamy się w postacie, przeżywamy ich zmagania tak samo jakby były nasze, wchodzimy w światy obce, ale jednak dziwnie znajome. I jakimś literackim cudem wychodzimy z nich dziwnie silniejsi i silniejsze.
Słowem kluczowym tutaj jest biblioterapia. To, ogólnie mówiąc, sposób radzenia sobie z traumami i trudnościami poprzez czytanie. Dawkowanie sobie Young Adult w formie opowieści, fikcji, narracji i kolorowych reprezentacji oddala od poczucia osamotnienia. Wyzwala też coś, co możemy nazwać czytelniczym oczyszczeniem z emocji, nagromadzonych w czasie lektury – wszystkich triggerów czy sympatii (Grecy zwali to katharsis). Terapia opowieściami Young Adult daje młodym osobom więcej, niż można by się spodziewać. Kiedy widzimy, że postacie stykają się z traumami, jakie znamy, poprzez przeżywanie lektury możemy popracować nad tym, co w nas siedzi, a co więcej, zobaczyć dobre wyjścia z czasem beznadziejnych sytuacji. To trochę tak, jakby osoby pisarskie mówiły: „wiem przez co przechodzisz, rozumiem Cię, pamiętaj, że możesz sobie poradzić”.
Oswajanie śmierci dzięki Young Adult
Wszystkie kolory moich wspomnień należy do takich książek Young Adult, które opowiadają historie postaci mierzących się ze śmiercią bliskich osób. Bohaterka tej powieści, Leigh Chen Sanders, próbuje pogodzić się z tym, że jej matka nie żyje. Ale czy na pewno? Może jednak zamieniła się w ptaka po popełnieniu samobójstwa? Bohaterka rusza w drogę ku zrozumieniu świata pełnego duchów przeszłości i teraźniejszości. Wszystkie kolory moich wspomnień to Young Adult podchodzące do tematu straty bliskich w nieoczywisty sposób. Dzięki lekturze możemy oswoić fakt przemijania, odnaleźć sposoby, podobnie jak Leigh, by żal po stracie stał się mniejszy, a my sami silniejsi.
Dorosła – Young Adult o wykorzystywaniu
Najnowszą książką We need YA, jaka porusza problem mizoginii i przemocy wobec młodych kobiet jest Dorosła. Tę propozycję Young Adult miejscami trudno się czyta. Główna bohaterka, Enchanted, wzbudza fale empatii, wsparcia, ale też przykrych emocji. Z kolei Korey, bohater, który więzi, molestuje i manipuluje dziewczyną generuje absolutny trigger. Książkę autorka napisała po części opierając się na innej sprawie wykorzystywania seksualnego, a po części na podstawie własnych doświadczeń. Dorosła należy do książek Young Adult napisanych uważnie, mądrze i boleśnie prawdziwie na temat brutalnego świata show biznesu. Ale spokojnie! Mimo nagromadzenia traumatycznych momentów czy w ogóle całego tematu wykorzystywania, książka pozostawia poczucie, że można to przezwyciężyć. Dorosła jako jedna z niewielu powieści opowiada o rodzeniu się traumy, całym procesie z tym związanym, ale też o jej zwalczaniu. I dlatego jest ogromnie ważna, szczególnie dla młodych kobiet.
Powieści Young Adult o wykluczeniu
Niezmiennie książki o osobach LGBT+ są absolutnymi liderkami, jeśli chodzi o tematy wykluczenia i radzenia sobie z nietolerancją czy nienawiścią. Możemy mówić o różnych reprezentacjach w różnych tematach, które jednak wszystkie spotykają się w jednym problemie – wykluczenia. Powieść Young Adult Wszystkiego, co najlepsze opowiada o losach niebinarnej postaci, Ben, która przez całą fabułę przepracowuje wyrzucenie z domu przez własnych rodziców. Felix Ever After. Na zawsze Felix jest z kolei opowieścią o losach transpłciowego bohatera, Feliksa, również walczącego z odrzuceniem oraz falami transfobii z powodu swojej tożsamości. Arystoteles i Dante odkrywają sekrety wszechświata to kolejny, jeden z wielu, tytuł Young Adult, który usiłuje znaleźć odpowiedź na pytania o to, jak żyć. Książka zadaje pytania jak kochać, by być szczęśliwym, gdy wokół spotyka nas tyle zła. Spoiler alert do nich wszystkich: da się tak żyć, a czytanie opowieści mówiących o tym jest pierwszym krokiem do własnego zwycięstwa.
Young Adult nie pyta, Young Adult rozumie
Autorki, autorzy, osoby autorskie Young Adult to też ludzie, podobnie jak my, osoby czytające ich książki. Odczuwają tak samo i są świadomi tych samych doświadczeń. Dlatego nie omijają trudnych tematów, nie milczą wobec cierpienia. Opowiadane historie pozwalają trochę oderwać się od trudu naszej codzienności. Dają też możliwość spojrzenia na własne traumy z boku, od zewnątrz. Każd* z nas na pewno choć raz miał* moment czytania, gdy w głowie pojawiło się zdanie „Ej, ja też tak mam!”. Wypowiedzenie tego jest istotnym krokiem do poradzenia sobie z tym, z czym się zmagamy. Książki Young Adult mogą nieść niezwykle emocjonalne dawki trudnych momentów. Mogą opowiadać o śmierci, wykluczeniu, przemocy czy wykorzystywaniu. Właśnie w tym tkwi ich największa siła – że nie milczą, ale mówią na głos o tym wszystkim. Osoby piszące traktują poważnie nas i nasze traumy. Opowiadają o nich, bo wiedzą o sile opowieści. Czytanie historii rozwija naszą wrażliwość, daje wytchnienie od dnia codziennego i pomaga poradzić sobie z poczuciem osamotnienia. Sprawia, że czujemy się słuchani, że nie jesteśmy w tych trudnych chwilach samotn*. A to jeden z wielu atutów książek Young Adult.
